Ngày nay, CLI vẫn được các nhà phát triển phần mềm và quản trị hệ thống sử dụng để cấu hình máy tính, cài đặt phần mềm và truy cập các tính năng không có trong giao diện đồ họa. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu sâu về CLI. Vậy CLI là gì? Vì sao bạn nên dùng CLI hơn là GUI? Hãy cùng Khotenmien.vn tìm hiểu nhé!
1. CLI là gì?
1.2. Khái niệm.
CLI là gì? Trong tiếng Việt mang nghĩa là “giao diện dòng lệnh”, “interface” nghĩa là cách thức mà các đối tượng giao tiếp với nhau. Nó là phương tiện sử dụng để tương tác với chương trình máy tính mà máy khách (người dùng) công bố một lệnh cho chương trình dưới phương thức sử dụng các văn bản liên tiếp (hay còn được nhắc đến với cái tên các dòng lệnh liên tiếp). Giao diện này cho phép người sử dụng thực hành các bước viết các lệnh trong cửa sổ console hoặc terminal để có thể tiếp cận với hệ thống máy tính.
VD như hệ thống công bố một lời nhắc bằng hình ảnh, CLI đã không thể sử dụng hình ảnh để góp ý mà chỉ dùng thực hành các bước gõ bàn phím viết lệnh để đưa ra phản hồi của mình cho hệ thống. CLI có độ chuẩn xác cực cao & nghiêm ngặt vì là do tự bản thân người dùng sử dụng keyboard để gõ ra, người sử dụng bắt buộc phải gõ lệnh hoặc tự tạo lệnh cho mình để thực thi thành công một tác vụ nào đó. Ở CLI, mọi lệnh và cú pháp phải thật thành thạo, bố cục và giao diện này được đánh giá là cực kì phù hợp cho việc tính toán mà độ chính xác ở khâu nhập liệu là thứ ưu tiên duy nhất.
Command-line Interpreter (chương trình xử lý giáo diện) còn được nhắc đến là thông dịch dòng lệnh, hoặc sử dụng thuật ngữ Command-line processor (trình xử lý dòng lệnh). Dù cho máy tính của bạn đơn giản hay phức tạp, là máy tính của những người “gà mờ” về công nghệ hay là “lão làng” thì máy tính cũng chỉ có 2 thứ phải quan tâm: đó là INPUT – nhập đầu vào, & OUTPUT – nhập đầu ra.
1.2 Nguồn gốc của CLI.
Trong những năm 1960, CLI được sử dụng rất là nhiều. Trước đây, con người chỉ có một bàn phím là thiết bị đầu vào và màn hình máy tính chỉ có thể hiển thị thông tin dạng văn bản Các hệ điều hành như MS-DOS đã dùng CLI làm bố cục và giao diện người dùng chuẩn.
Tức là, người dùng phải gõ lệnh trên CLI để thực thi các tác vụ, vì đây là cách độc nhất để tiếp cận với máy tính.
Một khi nhập lệnh, kết quả người dùng nhận được sẽ là thông tin dạng văn bản hoặc hành động cụ thể được máy tính thực hiện. Việc gõ lệnh đúng chính là điểm mấu chốt. Nếu người dùng gõ sai lệnh, rất có thể họ sẽ xóa file sai hoặc vô tình đóng chương trình trước khi lưu. Đây chính là những thứ mọi người xem là điểm yếu chính khi dùng CLI.
Sau nhiều năm chỉ dùng keyboard và chịu rủi ro là dễ dàng để sử dụng sai dòng lệnh, chuột đã được phát minh. Việc ý tưởng phát minh ra chuột đã đánh dấu sự bắt đầu của phương pháp trỏ và bấm chuột, như là cách mới để tương tác với máy tính.
Phương pháp này an toàn hơn đối với người sử dụng trung bình, bởi vậy họ không cần dùng đến CLI nữa. Nhưng, sau đây, chúng tôi sẽ thảo luận về việc dùng sẽ CLI tốt hơn. Hãy xem tiếp bài viết của bên chúng tôi nhé.
Ngoài ra, các hệ điều hành bắt đầu phát triển cách lập trình thu hút hơn, dùng GUI (Graphical User Interaction). Bản thân GUI là một hiện tượng vì nó sử dụng các nút và menu để thể hiện các lệnh nhất định. Cách tiếp xúc này đã được chứng minh là rất trực quan.
Ngày nay, GUI đã trở thành cách lập trình phổ biến. thế nhưng, hầu hết các hệ điều hành vẫn cung cấp kết hợp giữa CLI và GUI.
Ví dụ: người sử dụng Mac có thể nhập “cal” vào trong Terminal hoặc nhấp vào phần mềm Calendar, đều nhận được kết quả tương tự.
2. Vì sao bạn nên dùng CLI hơn là GUI?
Ở đây, chúng tôi muốn chọn một số điểm để trình bày tại sao bạn nên sử dụng CLI hơn là GUI. Tuy vậy, chúng tôi để bạn chọn lựa tùy thuộc vào loại công việc.
- Tiêu tốn ít tài nguyên hơn.
Không phải bí mật, đây là chương trình dựa vào text, cần rất ít tài nguyên của máy tính. Nghĩa là với CLI, bạn có thể thực hiện các tác vụ tương tự với tài nguyên tối thiểu. - Độ chuẩn xác cao.
Bạn sẽ dùng một lệnh nhất định, nhắm đích đến chính xác dễ dàng. Miễn là bạn không gõ lệnh sai thì nó sẽ hoạt động như bạn hy vọng. Một khi bạn học những điều căn bản, việc viết cú pháp không còn khó như bạn nghĩ. - Vai trò lặp đi lặp lại thân thiện.
GUI đã phát triển tốt trong những tháng năm vừa qua. Nhưng, hệ điều hành này có thể không trao cho bạn tất cả các menu & nút để thực hiện toàn bộ tác vụ. Một trong những nguyên nhân là để đảm bảo an toàn. Nếu phải làm những công việc lặp đi lặp lại như vậy thì CLI lại khiến bạn choáng ngợp. Ví dụ: khi bạn cần phải xử lý hàng trăm file trong một thư mục, CLI cho phép bạn sử dụng một lệnh duy nhất để tự động lặp lại đơn giản. - Mạnh mẽ.
Hầu hết các hệ điều hành ngày nay đều ngăn bạn không làm xáo trộn quá trình cốt lõi của hệ thống. Windows có system protection và MacOS có SIP (System Integrity Protection). Bạn thường không thể thực hiện một vài vai trò được hệ thống bảo vệ. Tuy vậy, với CLI, bạn có thể có toàn quyền làm chủ hệ thống của mình.
Để giúp bạn dễ hình dung hơn, chúng tôi sẽ so với quy trình chuyển PSD sang HTML trong lập trình Website.
Trong vấn đề PSD chuyển sang HTML, quá trình bắt đầu thông qua việc tạo một mockup trong Photoshop. Photoshop Document (PSD) sau đấy sẽ được chuyển đổi sang HTML.
Chuyển đổi PSD sang HTML liên quan đến việc lập trình bằng tay. Website developer bảo đảm code được sử dụng trong việc chuyển đổi sẽ gọn gàng. việc này rất quan trọng để đạt Nguyên tắc W3C.
Nguyên tắc W3C giúp trang Web có được code tốt để nó có thể tương thích với tất cả các trình duyệt.
Vì vậy, việc biết code là rất quan trọng nắm được máy tính sẽ chạy ra sao.
Tương tự với CLI trong hệ điều hành. cho dù GUI có vẻ thu hút, tuy nhiên CLI nhẹ, mạnh và đơn giản.
TẠM KẾT.
Vừa qua Khotenmien.vn đã giới thiệu đến bạn tất tần tật những thông tin cũng như kiến thức về CLI. Hy vọng qua những chia sẻ trên sẽ phần nào giúp bạn hiểu chính xác CLI là gì? Vì sao bạn nên dùng CLI hơn là GUI? Chúc các bạn thành công.
Xem thêm: PuTTY là gì? Cách sử dụng PuTTY
Thu Uyên – Tổng hợp, chỉnh sửa.
